پیشرفت علم پزشکی؛ کلیدی برای کنترل بیماری های مزمن

در گذشته، علم پزشکی تنها قادر به درمان بیماری های حاد بود؛ بیماری هایی که ناگهان ظاهر شده و پس از گذشت مدت کوتاهی بلافاصله درمان می شدند. افرادی که به بیماری های حاد مبتلا بودند، پس از بهبودی کامل، اثری از بیماری را در خود نمی دیدند. در آن زمان، تشخیص و کنترل بیماری هایی به غیر از بیماری های حاد کمی دشوار بود. افراد با بیماری های مزمن که کاملا با بیماری های حاد تفاوت داشتند، به زندگی خود ادامه داده و بدون یافتن راهی مناسب برای درمان یا کنترل بیماری خود تا آخر عمر با این بیماری ها زندگی می کردند تا مرگ آنها را از این بیماری‌ها نجات دهد.

با گذشت زمان، علم پزشکی به پیشرفت چشمگیری دست یافت و پزشکان به این باور رسیدند که صرفا درمان بیماری، راه حل رهایی شخص از بیماری نیست؛ بلکه برخی بیماری ها را باید فقط کنترل کرد. به عبارت دیگر، برخی بیماری ها قابل درمان نبوده و تنها باید رنج حاصل از آنها را کاهش داد. در علم پزشکی به این بیماری ها، بیماری های مزمن می گویند. بیماری های مزمن به صورت تدریجی در فرد ظاهر شده و با گذشت زمان پیشرفت خواهند کرد. گاهی این بیماری ها بدون علامت بوده و زمانی خود را نشان می‌دهند که فرد کاملا در بیماری غرق شده است.

اکثر بیماری ‌های مزمن با تغییر سبک زندگی، تغییر رژیم غذایی، افزایش فعالیت های فیزیکی، ورزش، طب سوزنی و کاردرمانی کنترل می شوند. بیماری هایی مانند افسردگی، آلزایمر، پوکی استخوان و حتی سکته در این دسته از بیماری ها قرار می گیرند. در سالهای اخیر، توانبخشی به عنوان یکی از راه های کنترل بیماری های مزمن بسیار مورد استقبال پزشکان و بیماران قرار گرفته است. در اینجا قصد داریم شما را با لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن آشنا کنیم.

توانبخشی

برخلاف تصور عوام که توانبخشی را نوعی فیزیوتراپی می دانند، باید گفت که توانبخشی فعالیت هایی است که در جهت بهبود بیمار و یا کنترل بیماری انجام می شود. توانبخشی گاهی به صورت فیزیوتراپی بوده و گاهی به صورت مشاوره شغلی می باشد. حتی بیمارانی که پس از حمله قلبی بهبود می یابند نیز، می توانند با شرکت در دوره های توانبخشی قلب و عروق، ریتم زندگی خود را به حالت نرمال برگردانند. در دوره های توانبخشی بیماران با تغییر سبک زندگی در جهت رسیدن به بهبودی کامل آشنا شده و برنامه هایی از قبیل ورزش، کاهش وزن، تغییر رژیم غذایی، ترک سیگار و کاهش اضطراب و استرس را در فعالیت های روزمره خود قرار می دهند.

اهمیت توانبخشی در ایجاد یک زندگی سالم به حدی زیاد است که نباید لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن را نادیده گرفت.

توانبخشی در علم پزشکی، نوعی از مداخلات درمانی بوده که به فرد آسیب دیده در بهبود بیماری اش کمک بسیاری می کند. همچنین، به کمک توانبخشی می توان ناتوانی فرد را کاهش داد تا وی سلامتی خود را مجددا به دست آورد. البته لازم به ذکر است که برنامه های توانبخشی که برای بیماران در نظر گرفته می شوند با توجه به نوع بیماری و شدت آسیب وارد شده به بیمار متفاوت خواهد بود. بنابراین، نباید انتظار داشت که همه بیماران از یک برنامه توانبخشی استفاده کرده و نتیجه بگیرند. گذشته از آن، وجود بیماری زمینه ای در فرد، وسایل و تجهیزات در دسترس و میزان حمایت خانواده و دوستان از جمله عواملی هستند که می توانند برنامه های توانبخشی را تحت تاثیر قرار دهند.

کاربرد توانبخشی

پیش از آنکه دلیل لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن را توضیح دهیم، بهتر است با کاربرد این نوع فعالیت پزشکی آشنا شویم. برنامه های توانبخشی به حدی وسیع هستند که زمینه های متعددی را در‌ بر می گیرند. بطور مثال، توانبخشی برای مهارت های زندگی و فعالیت های فردی، مدیریت درد، مهارت های حافظه و تمرکز، مهارت های اجتماعی، مهارت های شغلی، مراقبت های تغذیه ای، مددکاری، مراقبت های ریوی و آموزش بیمار و خانواده وی در مورد بیماری و راه های درمان و کنترل آن به کار می رود. علاوه بر این، گفتار‌درمانی یکی از زیرشاخه های توانبخشی بوده که بیشتر در میان کودکان بالای 3 سال کاربرد دارد. به طور کلی، به کمک توانبخشی می توان بسیاری از بیماری های مزمن را کنترل نمود.

لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن

لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن، آن را به یکی از چالش برانگیزترین فعالیت ها در طول دوره درمان و پس از آن تبدیل کرده است. به عبارت دیگر، در شرایطی که پزشکان در مدت زمان کوتاهی به درمان بیمار و کنترل آن می پردازند، توانبخشی می تواند با صرف مدت زمان بیشتری به بهبود بیمار کمک کند. اهمیت توانبخشی به حدی زیاد است که کلینیک های مخصوص توانبخشی به منظور مدیریت بیماری های مزمن تاسیس شده اند. به کمک توانبخشی می توان شیوه زندگی بیماران مبتلا به بیماری های مزمن را به سمت زندگی سالم سوق داد و به مرور زمان درد را کاهش داد.

لزوم توانبخشی در بیماری های مزمن، پزشکان فعال در این عرصه را بر آن داشته تا مدل های مراقبتی توانبخشی متعددی را ایجاد کنند. هدف اصلی این مدل های مراقبتی، تمرکز بر فعالیت هایی است که به بهبود حال بیماران کمک بسیاری می کنند. در این راستا، خود‌مدیریتی به عنوان روشی برای کنترل و مهار بیماری در نظر گرفته شده است. به این ترتیب، بیمار همیشه به یک مراقب یا پرستار نیاز نخواهد داشت و خود می تواند بیماری اش را کنترل کند. بطور مثال، بیماران دیابتی در خودمدیریتی دیابت می آموزند که در رژیم غذایی خود چه مواد غذایی جای داده و چگونه انسولین مصرف کنند. به همین شکل، در توانبخشی قلبی- عروقی، بیمار با رژیم های غذایی جدید، تغییر سبک زندگی به سوی یک زندگی آرام و عاری از استرس، کاهش وزن و ترک سیگار آشنا شده و در می یابد که رعایت این نکات می تواند نقش بسزایی در بهبود بیماری داشته باشد.

مرکز مشاوره رایبد

به هرحال، موضوعی که باید به آن توجه داشت این است که بسیاری از بیماری ها درمان قطعی نداشته و تا آخر عمر فرد را همراهی می کنند. در این شرایط، تنها راه برای تطابق با این مشکل، استفاده از برنامه های توانبخشی است. ما در رایبد، شما را با انواع برنامه های توانبخشی آشنا کرده و بهبودی شما را تضمین می کنیم.